Bốn trấn nổi loạn Đường_Đức_Tông

Tháng 7 năm 781, Đức Tông phong Lý Hi Liệt làm Tiết độ sứ Hoài Tây<, dẫn quân tiến đánh Lương Sùng Nghĩa không tuân lệnh triều đình. Dương Viêm vốn đố kị Lý Hi Liệt, nên ngăn cản, Đức Tông không nghe. Đến khi ra quân, Lý Hi Liệt chần chừ không tiến quân, Lư Kỉ gièm pha rằng Lý Hi Liệt sợ Dương Viêm giành mất đại công và khuyên Đức Tông bãi chức Dương Viêm. Có chiếu biếm Dương Viêm làm Tả bộc xạ, không cho tham dự chính sự nữa[28], Tiền Vĩnh Bình được phong làm Trung thư thị lang, Đồng bình chương sự, đảm nhận tướng vị. Trong khi đó, các tiết độ sứ Mã Toại ở Hà Đông, Lý Bão Chân ở Chiêu Nghĩa]] đã đánh bại quân của Điền Duyệt, không bao lâu sau Lý Chính Kỉ lại hoăng, con là Lý Nạp nối chức. Điền Duyệt sai sứ đến chỗ Lý Duy NhạcLý Nạp cầu cứu nhưng không ăn thua. Ở Tri Thanh; Lý Nạp thượng biểu xin kế tập, Đức Tông không nghe.

Cùng lúc, Lương Sùng Nghĩa bị bại trận và tự sát. Lý Hi Liệt nhân cơ hội lập công này mà phát triển thế lực và trở thành một phiên trấn mới. Ở mặt trận Thành Đức, Tiết độ sứ Phạm Dương Chu Thao đem quân đánh Lý Duy Nhạc ở Mạc châu. Tướng Trương Hiếu Trung đánh bại được quân của Duy Nhạc, được Đức Tông phong làm Tiết độ sứ Thành Đức và triệu Duy Nhạc hộ tang về triều, Duy Nhạc vẫn kháng lệnh. Ở mặt trận Ngụy Bác và Tri Thanh, quân của Điền DuyệtLý Nạp cũng liên tục thua trận, Điền Duyệt phải lui về Ngụy châu, Lý Nạp lui về Bộc châu (782) rồi bị quân Đường vây hãm trong các thành đó. Lại có chiếu dụ hàng bộ tướng của Lý Duy Nhạc, ai hàng sẽ được xá tội và ban thưởng.

Sang năm 782, quân tứ trấn liên tiếp bại trận, Điền DuyệtLý Nạp bị vây hãm trong hai thành Ngụy châu và Bộc châu, Lý Duy Nhạc cũng thua trận bỏ trốn về Hằng châu. Tướng ở Thành Đức là Vương Vũ Tuấn thấy đại cục không đứng về Lý Duy Nhạc, bèn cùng quân sĩ bắt sống Duy Nhạc rồi thắt cổ chết, cắt đầu nộp cho triều đình để chuộc tội. Các quận ở Hà Bắc lần lượt bị quân Đường bình định, duy có Ngụy châu vẫn nằm trong tay của Điền Duyệt.

Trong khi đó mâu thuẫn mới lại nảy sinh trong nội bộ quân Đường khi Chu Thao chỉ được phong thêm hai châu Đức, Lâm trong khi ông ta muốn cả Thâm châu. Triều đình không chịu, buộc Chu Thao phải về trấn ngay lập tức. Còn Vương Vũ Tuấn ý mình cũng có công mà không được phong thưởng hậu, lại sinh oán hận. Hai người bắt đầu nảy sinh ý khác.

Điền Duyệt đang bị vây ở Ngụy châu, nghe tin hai tướng bất mãn, bèn sai Dương HựuHứa Sĩ Tắc đến thuyết phục Chu Thao trở mặt phản Đường, hứa sau khi thành công sẽ nhường cho Bối châu. Chu Thao vốn sẵn có khác ý, nghe tin mừng rỡ, bèn giải vây cho Điền Duyệt và hội quân cùng nhau. Sau đó Điền Duyệt chiêu dụ luôn cả Vương Vũ Tuấn. Cả ba liên kết cùng nhau, dự định tiến quân về Trường An, bắt sống Đường Đức Tông.

Trong khi đó Lý Nạp cũng bị nguy khốn ở Bộc châu, bèn dâng biểu xin hàng nhưng Đức Tông không đồng ý. Lý Nạp bèn quyết chí phản Đường, cho quân đánh ra ngoài, giải vây ở Bộc châu rồi đến đóng ở Vận châu, thiết lập liên minh với Điền Duyệt. Thế lực các trấn lại mạnh lên, triều đình không thể kiểm soát được nữa. Chu Thao lại muốn lôi kéo cả Trương Hiếu Trung nhưng ông này từ chối.

Chu Thao viết thư bọc sáp sai người mang đến cho anh là Chu Thử ở Phượng Tường đề nghị hưởng ứng làm phản. Mã Toại bắt được thư, sai đưa về Trường An, dâng lên Đức Tông. Đức Tông có ý nghi ngờ, bèn triệu Chu Thử về kinh, cấm cố trong phủ đệ để đề phòng, nhưng vẫn cho rằng Chu Thử không có liên quan gì trong việc này[29]. Trong khi ở triều đình, Lư Kỉ gièm pha và xúi giục Đức Tông đuổi các đại thần Nhan Chân Khanh, Trương DậtNghiêm Dĩnh. Lư Kỉ lại khuyên Đức Tông không nên khoan dung mà phải nghiêm khắc với kẻ dưới, từ đó ông trở nên khắc nghiệt, thiên hạ bắt đầu thất vọng. Lư Kỉ lại sợ nếu như Đức Tông phong tiếp tể tướng thứ hai thì mình sẽ chia bớt quyền lực cho người khác, nên tiến cử người cùng cách là Quan Bá làm tể tướng, do vậy triều chính vẫn nằm trong tay Lư Kỉ. Nghe theo Lư Kỉ, Đức Tông cho khôi phục lại hai loại thuế là thuế gian trá và trừ mạch tiền, lại còn khuyến khích người dân báo cáo về việc trốn thuế của nhau, khiến dân chúng tức giận[30]

Giữa năm 782, Đức Tông phong cho Lý Hi Liệt làm Tiết độ sứ năm vùng Bình Lư, Tri Thanh, Duyện vận, Đăng Lai, Tề châu; cùng Mã Toại làm Tiết độ sứ Hà Đông, Ngụy Bác, Thiền Tương; Lý Hoài Quang làm Đồng bình chương sự, cùng tấn công Chu Thao, nhưng thất bại nặng nề. Cuối năm 782, bốn trấn khởi loạn bàn nhau xưng vương hiệu nhưng không cải niên hiệu, để tỏ ý bán li khai với triều đình nhà Đường: Chu Thao xưng là Ký vương, Điền Duyệt xưng là Ngụy vương, Vương Vũ Tuấn xưng Triệu vương, Lý Nạp xưng Tề vương, trong đó Thao là minh chủ, tự xưng là cô, ba đứa kia xưng là quả nhân. Chu Thao lại phong cho thê thiếp và phi, con trai làm thế tử y như một nước chư hầu.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Đường_Đức_Tông http://www.sidneyluo.net/a/a16/012.htm http://www.sidneyluo.net/a/a16/013.htm http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?ls... http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?ls... http://www.sinica.edu.tw/ftms-bin/kiwi1/luso.sh?ls... https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%B3%87%E6%B2%BB%... https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%B3%87%E6%B2%BB%... https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%B3%87%E6%B2%BB%... https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%B3%87%E6%B2%BB%... https://zh.wikisource.org/wiki/%E8%B3%87%E6%B2%BB%...